Demir Eksikliğine Bağlı Kansızlık
26 Temmuz 2024

Demir Eksikliğine Bağlı Kansızlık


Demir eksikliğine bağlı kansızlık, dünya genelinde en yaygın görülen anemi türüdür ve Türkiye'de de en sık rastlanan kansızlık türüdür. Bu durum, vücuttaki demir eksikliğinin kırmızı kan hücrelerinin azalmasına neden olmasıyla karakterize edilir.

Demir Eksikliği Anemisi Nedir?

Demir eksikliği anemisi, düşük demir seviyeleri nedeniyle kanın yeterli miktarda kırmızı kan hücresi üretememesi durumudur. Demir, oksijen taşıyan hemoglobin pigmentinin önemli bir bileşenidir. Bu anemi türü, özellikle süt çocukluğu döneminde, okul çağında ve ergenlik öncesi dönemde sıkça görülür. Çocuklarda demir eksikliğine yol açan sebepler arasında yetersiz demir alımı, hızlı büyüme nedeniyle artan demir ihtiyacı ve kan kaybı yer alır. Anemi, kanda normalden daha az kırmızı kan hücresi veya hemoglobin bulunması durumudur. Oksijen, kanda kırmızı kan hücrelerinin içinde depolanan hemoglobin ile taşınır. Demir, hemoglobin için gerekli bir maddedir ve yeterli demir olmadığında yeterli hemoglobin üretilemez ve bu da vücudun yeterince oksijen taşıyamamasına yol açar. Bu duruma demir eksikliği anemisi denir.

Demir Eksikliğine Bağlı Kansızlıkta Görülen Belirtiler Nelerdir?

Erişkin Hastalarda Aneminin Şiddetine Bağlı Olarak

Hafif Anemide

  • Çarpıntı ve nefes darlığı
  • Normalden daha fazla üşüme
  • Konsantrasyon bozukluğu
  • Ağızda ve göz kapağı içindeki mukozalarda fark edilebilen solukluk
  • Kalpte hafif çarpıntı hissi

İleri Düzeyde Anemide

  • Kulak çınlaması
  • Baş dönmesi
  • Baş ağrısı
  • Huzursuzluk
  • Halsizlik
  • İştahsızlık
  • Uyumada güçlük
  • Kilo kaybı
  • Adet görmeme
  • Adet kanamalarının düzensizliği
  • Adet kanamalarının fazlalaşması
  • İktidarsızlık

Daha İleri Düzeyde Anemide

  • Yiyecek dışındaki şeyleri yemek istemek (Toprak, buz, kireç taşı, nişasta gibi)
  • Tırnaklarda biçimsizlik (Kaşık biçimi almaları gibi)
  • Tahriş olmuş dil
  • Dilin üzerinin düzleşmesi
  • Ağız köşelerinde oluşan çatlamalar
  • Yutkunma zorluğu (Daha çok erişkin hastalarda görülen ve dikkat çeken bir durumdur)
  • Yorgunluk
  • Halsizlik
  • Baş dönmesi
  • Çok çabuk yorulma
  • Çalışma kapasitesinde ciddi bir azalma
  • Çok sık hastalanma
  • Ciltte, göz kapaklarının iç kısımlarında ve avuçlarda solukluk
  • Herhangi bir işi yaparken nefesin kesilmesi
  • Sık sık nefes alma ihtiyacı

Çocuk Hastalarda

  • Oturma, emekleme ve yürüme gibi motor gelişimde gecikme
  • Davranış bozuklukları
  • Öğrenmede güçlük
  • Bağışıklık sisteminde azalma
  • Enfeksiyonlara yatkınlık

Süt Çocukluğu Döneminde

  • Ağlarken katılma nöbetleri görülebilir.
  • Bebeğin büyümesi ve gelişmesi olumsuz etkilenir.

Demire Bağlı Aneminin Sebepleri Nelerdir?

  • Ani veya yavaş gelişen kan kayıpları
  • Kırmızı kan hücrelerinin aşırı yıkımı
  • Glutatyon veya globulin sentezlerinin bozulması
  • Glikoz veya hücre zarı bozuklukları
  • Kurşun ve diğer toksin maddelerle olan zehirlenmeler
  • Enfeksiyonlar (Sıtma gibi)
  • Lenfoma
  • İlaçlar
  • Yetersiz kırmızı kan hücresi üretimi
  • Temel maddelerin eksikliği (Demir, folik asit, B12, protein, bakır, niasin)
  • Eritroblast eksikliği (Aplastik anemi, kimyasal ajanlar, antikorlar)
  • Kemik iliğinin diğer hücreler tarafından işgali (Lösemi, lenfoma, multipl myeloma)
  • Endokrin anormallikler (Miksödem, hipofiz yetmezliği, adrenal yetmezliği)
  • Kronik rahatsızlıklar (Kronik böbrek hastalığı, kolajen doku hastalıkları, siroz)
  • Yanlış uygulanan diyetler, zayıflama rejimleri ve yeme bozuklukları
  • Sık doğum yapılması
  • Çoğul gebelikler

Demir Eksikliğine Bağlı Kansızlık Nasıl Tedavi Edilir?

Demir eksikliğine bağlı kansızlık çoğu zaman kolay bir şekilde tedavi edilebilir. Uygun demir ilaçlarının doktorun önerdiği doz ve sürede kullanılması demir eksikliğine bağlı kansızlığı önlemede yeterli olmaktadır. Ancak kansızlık tedavilerinin en az üç ay boyunca sürmesi gerektiği düşünüldüğünde kullanılacak olan ilacın tadı hoş, alımı kolay ve mide şikâyetlerine yol açmayacak bir ürünün tercih edilmesi önemlidir. Seçilecek olan ilacın emiliminin yiyeceklerden etkilenmemesi de ayrıca dikkat edilmesi gereken önemli hususların başında yer almaktadır. İlaç tedavisinin yanında demir bakımından oldukça zengin besinlerin yenmesi de kansızlık tedavisi için gereklidir.

Demir eksikliğine bağlı kansızlık, altta yatan sebeplere göre tedavi edilir. Demir eksikliği anemisinde demir preparatları verilir, kanamaya bağlı olanlarda kanama odağı tedavi edilir. Ağızdan demir tedavisinde kullanılan ilaçlar tedaviye başladıktan yaklaşık olarak iki ay sonra hemoglobin düzeyi normale dönecektir. Ağızdan değil de damar içerisine ya da kas içerisine uygulanabilecek demir ilaçları da ağızdan kan ilaçlarının alımına dayanamayan hastalar için kullanılmaktadır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Sezer Eser

26 Temmuz 2024 Cuma

Demir eksikliği nedeniyle kansızlık yaşayan biri olarak, belirtiler arasında neden bu kadar çabuk yorulduğumu ve halsiz hissettiğimi anlamaya başladım. Özellikle son zamanlarda nefes darlığı ve baş dönmesi yaşıyorum, bu durumlar demir eksikliği anemisinin belirtileri olabilir mi? Tedavi sürecinde nelere dikkat etmem gerekiyor?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Sezer Eser,

Evet, demir eksikliği anemisi belirtileri arasında çabuk yorulma, halsizlik, nefes darlığı ve baş dönmesi gibi durumlar bulunabilir. Bu belirtiler, vücudun yeterli miktarda oksijen taşıyamamasından kaynaklanır. Demir, kırmızı kan hücrelerinin oksijen taşıyan bileşeni olan hemoglobinin üretilmesinde önemli bir rol oynar. Demir eksikliği olduğunda, hemoglobin seviyeleri düşer ve bu da vücudun yeterli oksijen alımını engeller.

Tedavi sürecinde dikkat etmen gereken bazı noktalar şunlardır:
1. Doktor Tavsiyelerine Uyun: Doktorun sana önerdiği demir takviyelerini düzenli olarak kullan.
2. Demir Açısından Zengin Besinler Tüketin: Kırmızı et, baklagiller, koyu yeşil yapraklı sebzeler ve demirle zenginleştirilmiş tahıllar gibi besinleri diyetine dahil et.
3. C Vitamini Alımını Artırın: C vitamini, vücudun demiri emmesine yardımcı olur. Bu nedenle, demir içeren gıdaları tüketirken C vitamini açısından zengin meyve ve sebzeler de tüket.
4. Çay ve Kahve Tüketimine Dikkat Et: Bu içecekler demir emilimini azaltabilir. Bu nedenle, demir içeren öğünlerden hemen sonra içmemeye özen göster.
5. Düzenli Kontroller: Demir seviyelerini takip etmek için düzenli olarak kan testi yaptır.

Umarım en kısa zamanda sağlığına kavuşursun. Geçmiş olsun.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni